Pogrzeb

O czym warto pamiętać, gdy zmarła bliska osoba

Modlitwa. Wiara uczy nas, że w chwilach trudnych i doświadczeniach człowiek znajduje pomoc i łaskę od Boga. Warto zatem pamiętać o modlitwie za zmarłego i jego rodzinę: modlitwy przy zmarłym w domu i kaplicy (przykładowe modlitwy znajdują się w modlitewniku Droga do Nieba na stronach: 27-32, 49, 55, 73-78, 153 oraz pieśni od numeru 938 do 962). Różaniec w kaplicy (kostnicy) lub w kościele parafialnym wieczorem od dnia śmierci do dnia pogrzebu, z tym że ta ostatnia modlitwa odmawiana jest pół godziny przed pogrzebem. Modlitwę może prowadzić ktoś z rodziny lub inna świecka osoba, która chętnie i umiejętnie będzie im przewodniczyć krewni osoby zmarłej przed pogrzebem przystępują do spowiedzi. W kościele parafialnym okazja do sakramentu pokuty jest w dni powszednie pół godziny przed mszami, które są odprawiane o godz. 6.30 i 18.00 (w okresie letnim 19.00) oraz w niedziele na początku każdej Eucharystii. W innych sytuacjach trzeba poprosić kapłana o spowiedź indywidualnie w dniu pogrzebu przyjętą w stanie łaski uświęcającej Komunię św. można ofiarować za zmarłego. Zwyczajowo w 30 dzień po śmierci odprawiana jest za zmarłego Msza św., a o jej terminie informuje się krewnych, znajomych i sąsiadów. Podobnie jest też ze Mszą św. w rocznicę śmierci. Takie terminowe (roczne) Msze św. zamawia się w kancelarii parafialnej z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem.

Formalności. Fakt śmieci i pogrzebu należy zapisać w księgach parafialnych i księdze cmentarnej. Parafia dokonuje tego na podstawie aktu zgonu wydanego przez USC i zaświadczenia lekarskiego: obydwa dokumenty należy przedstawić duszpasterzowi w kancelarii parafialnej ustalając termin pogrzebu, duszpasterz przygotuje klepsydry, które zamieszcza w gablotach kościoła parafialnego oraz przekazuje dodatkowe rodzinie do wywieszenia w innych miejscach, np. na cmentarzu lub kościele klasztornym. Kościelnego lub zakrystiankę można poprosić o dzwon za zmarłego. Z gospodarzem cmentarza należy ustalić miejsce pochówku oraz rodzaj grobu (podwójny, pogłębiony, grobowiec). Przy tej okazji składa się ofiarę za tzw. miejsce, którą gospodarz przekazuje do parafii. Ofiara ta przeznaczona jest na utrzymanie cmentarza, m.in. naprawy murów, pielęgnacje drzew i prowadzenie innych prac remontowych. Ponadto gospodarz wpisuje numer grobu, kwotę oraz termin rezerwacji miejsca.

Gospodarzem cmentarza (grabarzem) jest Krystian Mika.

tel. komórkowy +48 511 92 08 35

Na podstawie rachunku reguluje się usługi grabarskie, na które składają się: wykopanie grobu, udostępnienie kostnicy oraz zadbanie w pomieszczeniach i na cmentarzu o czystość i porządek.

Do przeprowadzenia uroczystości pogrzebowej należy zamówić firmę pogrzebową, która zajmie się m.in. niesieniem trumny oraz zamówieniem obsługi w tym organisty i chóru. Na terenie naszego cmentarza usługi te zwykle wykonują:

Krzysztof MARX

Głogówek, ul. M. Konopnickiej
tel. domowy +4877 437 34 87
tel. komórkowy+48 601 167 917

Henryk KOCH

Rzepcze
tel. domowy +48 77 437 24 73
tel. komórkowy +48 601 723 125

Daniel BARTOŃ
Głogówek, ul. Zamkowa 4
Tel. komórkowy: +48 782 148 100         +48 725 392 260



Nagrobek. Za porządek na grobie i wokół niego odpowiedzialna jest rodzina zmarłego lub inna osoba wyznaczona. Najpóźniej po sześciu tygodniach od pogrzebu należy uprzątnąć suche wianki i kwiaty, a na mogile ustawić drewnianą ramkę. Pomnik na zwykłych grobach (ze względu na obsuwanie się ziemi) ustawia się zwykle rok po pogrzebie. Zakład kamieniarski stawiając nagrobek zobowiązany jest do obsypania go szarymi kamyczkami (przynajmniej 35 centymetrów wokół). Ze względu na strome położenie cmentarza nie wolno osadzać wokół grobu płytek. Wymiary nagrobka nie mogą przekraczać 90cm x 190cm, a przy podwójnym grobie 170cm x 190cm. Budowa grobowca i nagrobków o większych wymiarach niż podanych wyżej wymaga przed przystąpieniem do zamówienia zgody proboszcza, który konsultuje się w tej sprawie z członkami sekcji PRD ds. cmentarza. Zakład kamieniarski osobiście termin montażu ustala z gospodarzem cmentarza (bez angażowania do tego fundatorów nagrobka - rodziny), a następnie wspólnie wyznaczają wysokość i inne parametry ustawienia (za opłatą). Sugerowanym dniem stawiania pomników jest środa. Po postawieniu nagrobka następuje odbiór wykonanej pracy. Teren wokół grobu należy zostawić uprzątnięty. [O powyższych zasadach regulaminu cmentarnego należy poinformować firmę kamieniarską wytypowaną przez rodzinę do budowy nagrobka]. Prace budowlane wykonywane we własnym zakresie również należy zgłaszać u gospodarza cmentarza. Po 20 latach grób może zostać zlikwidowany, chyba, że inna jest wola rodziny. Wtedy też należy w kancelarii parafialnej przedłużyć rezerwację. Możliwe jest również wcześniejsze zarezerwowanie miejsc.


Nowe przepisy kościelne regulujące pogrzeb z urną

W ostatnich latach coraz częściej się zdarza, że zamiast trumny z ciałem zmarłego na cmentarz odprowadzana jest już tylko urna zawierająca jego prochy. Kościół zaleca jak najbardziej pogrzeb tradycyjny, ale nie odmawia prawa do kremacji samej w sobie, czyli dokonanej z pobudek przeciwnych wierze, choć zezwolił na nią dopiero od 1963 r.

Episkopat Polski wydał niedawno (rok 2010) wskazania dotyczące pogrzebu związanego z kremacją. Przypomniano, że Kościół usilnie zaleca grzebanie ciał zmarłych, a kremację jedynie dopuszcza. Obrzędy pogrzebowe powinny odbywać się przed spaleniem ciała. Zasada jest więc taka, że zasadnicza część pogrzebu (także Msza św. pogrzebowa)powinna odbywać się przed spaleniem ciała. Złożenie urny w grobie lub w specjalnej ścianie jest tylko dopełnieniem uroczystości. Odprawiany jest wtedy tylko już tylko prosty, krótki obrzęd. Warto przy tym podkreślić, że taki sposób postępowania obowiązuje w całym Kościele i nie jest on czymś nowym. Tak się właśnie postępuje w krajach Europy Zachodniej, w których pogrzeby z urną stanowią więcej niż połowę wszystkich pochówków (np. w Niemczech - 46%, W Anglii - 70%, krajach skandynawskich - ponad 60%).

W Polsce nie podano jednoznacznych wytycznych dla duszpasterzy, kiedy pojawiły się pierwsze krematoria. W tym czasie wytworzył się u nas zwyczaj dokładnie przeciwny zalecanemu, tzn. pogrzeb odprawia się zazwyczaj po spaleniu ciała, traktując urnę na równi z trumną z ciałem, czego nie powinno się czynić. Już w 1977 r. Kongregacji Sakramentów i Kultu Bożego postawiono bowiem pytanie: Czy można odprawić obrzędy pogrzebowe nad urną z prochami zmarłego. Odpowiedź Watykanu była następująca: Nie wydaje się stosownym, aby nad prochami celebrowano obrzędy, które mają na celu uczczenie ciała zmarłego. Nie chodzi tutaj o potępienie kremacji, ale o zachowanie prawdziwości i czytelności znaku liturgicznego. Prochy bowiem wyrażają zniszczenie ludzkiego ciała oraz zaciemniają i nie oddają idei <> w oczekiwaniu zmartwychwstania. Ponadto to właśnie ciału, a nie prochom, oddaje się cześć w czasie liturgii, ponieważ od chwili chrztu świętego stało się ono świątynią uświęconą przez Ducha Świętego. Zasada mówiąca o nieodprawianiu pogrzebu nad urną nie jest co prawda bezwzględna, ponieważ dopuszczone są pewne wyjątki. W uzasadnionych przypadkach,np. po sprowadzeniu urny z prochami z zagranicy, obrzędy pogrzebowe, podane w rytuale, można sprawować nad samą urną, którą stawia się przed prezbiterium na odpowiednim podwyższeniu, obok zapalonego paschału. Sprowadzenie urny z prochami z zagranicy to jest jedyny wymieniony konkretny przypadek, w którym wolno urnę traktować jak trumnę z ciałem. Powstaje pytanie, o jakie inne "uzasadnione przypadki" może chodzić.

Warto także wspomnieć o tym, że polskie prawo nie przewiduje możliwości otrzymania urny na własność np. po to, aby umieścić ją w domu lub zakopać w ogrodzie. Możliwości są dwie - szczątki zmarłego można w sposób tradycyjny pochować na cmentarzu bądź w kolumbarium, w specjalnie murowanej niszy. Druga możliwość to rozsypanie prochów w morzu - innej alternatywy nie ma.

ks. dr Joachim Kobienia